Naczynia z drewna algarrobo - właściwości, rodzaje i ciekawostki

Algarrobo jest stosunkowo lekkim drewnem o intensywnym, ceglasto-pomarańczowym kolorze, które dzięki swojej średnio-twardej strukturze jest wysoce odporne na pęknięcia. Ponadto po drobnym zabiegu kosmetycznym nabiera intensywnej, głębokiej barwy i pięknego satynowego połysku.

Przekonaj się, dlaczego warto zwrócić na nie uwagę? My już je uwielbiamy!

W naszym kraju faktycznie najpopularniejszym drewnem, w którym popija się yerbę jest Palo Santo - twarde, ciężkie, ciemnozielone i aromatyczne. Jednak algarrobo stanowi tutaj genialną alternatywę: tańszą, mniej podatną na pęknięcia, choć zdecydowanie mniej aromatyczną (co może być właściwie zaletą dla wrażliwych nosów).

Jak rozpoznać algarrobo? Łatwo je rozróżnicie po intensywnie rudej barwie naturalnego drewna. Z algarrobo wykonane są również charakterystyczne, pokryte korą nandubaye.

Większość naczynek z drzewa algarrobo produkowanych jest z gatunku Prosopis alba, zwanego też jako Algarrobo blanco (białe algarrobo) lub igope-pará w języku Guarani. "Białe" jest jednak tylko z nazwy, gdyż posiada charakterystyczny czerwono-brązowy kolor. To drewno jest lekkie i bardzo wytrzymałe.

Natomiast nandubaye, czyli naczynka z widoczną warstwą kory wycięte z gałęzi, pochodzą z gatunku Prosopis affinis, które ma już nieco gęstszą, cięższą i twardszą strukturę. Również charakteryzują się dobrą wytrzymałością. Natomiast kolor nandubayów jest bliższy brązowemu, z słomkowo-żółtymi fragmentami.

Yerbopijcy, zwłaszcza z Argentyny, kochają grillowanie - tu też pojawia się algarrobo, które przerabia się w Ameryce Południowej na węgiel drzewny albo po prostu używa się go w formie drewna do ogniska. Nie zdziwiłbym się, gdyby to właśnie ten rodzaj drewna był jednym z sekretów niepodrabialnego smaku argentyńskiego grilla - asado.

A jak już jesteśmy w temacie kulinariów, warto też wspomnieć o nasionach i strączkach drzewa algarrobo (Prosopis alba), z którego wykonuje się mąkę, a z niej pieczony produkt przypominający chleb, tzw. patay. Niegdyś chlebek z algarrobo był najczęstszym pożywieniem Indian Guaranii oraz mieszkańców Ameryki Środkowej. Ponadto różne plemiona Ameryki Południowej wytwarzały z niego specjalny fermentowany napój Chicha, na bazie strączków tej rośliny.

W Europie bardziej popularne jest drzewo Algarrobo europeo (Ceratonia siliqua L.), które należy do tej samej gromady, klasy, rządu, rodziny i podrodziny co Prosopis. To inaczej Szarańczyn strąkowy lub drzewo karobowe. Jego strąki nazywane są chlebkiem świętojańskim, a po zmieleniu ich na mąkę powstaje karob - świetny, bezkofeinowy zamiennik kakao o zbliżonym do czekolady smaku.

Karob na pewno dobrze znają osoby uczulone na kakao - chlebek świętojański nie przejawia właściwości alergizujących, w przeciwieństwie do ziaren kakaowca. Karob to również popularny dodatek do żywności oznaczany jako E410. Jest to właśnie mączka z chleba świętojańskiego i - jak na mąkę przystało - pełni funkcję zagęszczacza i stabilizatora żywności.

Algarrobo to około 45 gatunków roślin z tej samego rodzaju Prosopis L. W języku polskim mają nazwę Jadłoszyny i należą do rodziny Bobowatych (motylkowate, Fabaceae). Mają szerokie zastosowanie zarówno w produkcji mebli i naczyń, jak i w medycynie, kuchni oraz dzięki wysokiej kaloryczności używane są nawet do produkcji węgla drzewnego.

W Meksyku oraz Ameryce Południowej nasiona i strączki algarrobo były podstawą kuchni oraz produktem, z którego wytwarzano mąkę zanim jeszcze dotarła na te tereny kukurydza. Najwięcej gatunków rośnie właśnie na terenach równiny Chaco-Pampeana (fragment Argentyny, Boliwii, Brazylii, Urugwaju i Paragwaju), czyli na terenach wszystkich yerbowych krajów. Część gatunków rośnie również w południowej Europie, USA i południowej Azji.

Warto zaznaczyć, że nie da się jasno określić charakterystyki każdego z podgatunków, gdyż ta roślina ma wysoki współczynnik mieszania się z pozostałymi gatunkami Jadłoszynów. Nawet specjaliści często nie są w stanie określić z jakiego konkretnie gatunku pochodzi dane drewno.

Wróćmy teraz do yerbowych naczynek z algarrobo. Możemy wyróżnić 2 główne rodzaje ze względy na inny gatunek drewna:

Ze względu na wygląd i metodę obróbki drewna możemy wyróżnić jeszcze:

Jedyne, o co warto zadbać przy siorbaniu z takiego naczynka, to nie doprowadzenie do zepsucia się drewna. Jak w każdym naturalnym naczynku - nie można w nim zostawiać mokrego suszu na dłużej. Z racji, że algarrobo ma rzadszą strukturę niż Palo Santo, bardziej nasiąka wodą. Ale spokojnie, wystarczy zaraz po zakończeniu siorbania lub pod koniec dnia opróżnić, opłukać materko i zostawić na noc do wyschnięcia. To wszystko!

WAŻNE: naczynka z algarrobo (jak wszystkie inne z naturalnych materiałów) nie należy suszyć do góry dnem. W ten sposób parująca wilgoć ma odciętą drogę parowania przez denko naczynka i ponownie osiada się na ściankach. Woda nie ścieka też po naczynku odłożonym do góry dnem z uwagi na chropowate, porowate ścianki - taka pozycja nie ma żadnego sensu. A długotrwałe utrzymywanie się wody na powierzchni drewna może skutkować pojawieniem się nieprzyjaznych człowiekowi drobnoustrojów.

Jeszcze raz przypominam: Susz naczynia z drewna zawsze otworem do góry!

Woda w drewnie musi mieć możliwość wyparowania.

Natomiast pozostałe formy dbania o algarrobo to już tylko aspekt wizualny. Lecz szczególnie polecamy spróbować poniższy zabieg:

Podobnie jak w przypadku naczynek Palo Santo oraz ogólnie w konserwacji drewna - nieocenione są tłuszcze. W przypadku nieokutych naczynek z twardego drewna naoliwienie ścianek pełni rolę dodatkowego zabezpieczenia, aby zminimalizować ryzyko pęknięcia naczynka. W przypadku algarrobo, z racji naturalnej wytrzymałości drewna na zmiany wilgotności, oliwienie nie jest konieczne, lecz efekt wizualny jaki zapewnia jest warty poświęcenia chwili na impregnację naczynka.

Jak wykonać olejowanie algarrobo? Polecamy użyć oliwy z oliwek lub rafinowanego masła kokosowego, gdyż mają najmniejszy wpływ na smak naparu; ponadto oliwa z oliwek ma właściwości bakteriobójcze. Należy natrzeć nieokute naczynko od zewnątrz i opcjonalnie od wewnątrz; odstawić na ręcznik papierowy na kilkanaście minut lub do godzinki. Później należy naczynko wytrzeć z nadmiaru oleju, opłukaći pozwolić mu wyschnąć.

Całą procedurę można zrobić raz lub powtórzyć dla uzyskanie nieco mocniejszego efektu.

Jaki będzie efekt? Powierzchnia drewna ciut zciemnieje, nabierze głębokiego koloru, uwydatnią się czerwono-brązowe słoje, a sama struktura zrobi się satynowa i przyjemna w dotyku.

Algarrobo to bardzo wdzięczne naczynka, ale jak wszystko - mają też swoje słabsze strony, choć jest ich niewiele!

Dobrze jest mieć na uwadze, że drewno klasycznych algarrobo ma dość luźną strukturę, przez co lubi nabrać aromatu pitego w nim naparu. W przypadku klasycznej Yerba Mate jest to plusem, gdyż poszerzy wachlarz smaku kolejnego naparu. Jednak w przypadku siorbnięcia yerby smakowej - kolejna yerba klasyczna w tym naczynku może jeszcze mieć posmak dodatków z poprzedniego naparu.

Kolejnym aspektem jest pojemność, na niektórych zaporowa. W naszym kraju naczynka z algarrobo nie są jeszcze aż tak popularne jak w Argentynie, a co za tym idzie - dostępne pojemności są takie, jak siorbią protoplaści siorbania tego naparu. Dostępne pojemności oscylują w zakresie 90-180 ml.

Najczęściej z naczynek z algarrobo korzystają Argentyńczycy. Uwielbiają to drewno w każdej postaci: okute, półokute i nieokute, małe i średnie, klasyczne i nandubay.

Jednak takie naczynka, zwłaszcza beczułki, można też spotkać w Urugwaju.

W naszym sklepie stacjonarnym w Krakowie zawsze powtarza się ten sam schemat: Gdy odwiedzają nas klienci z Argentyny, od razu podchodzą do półki z algarrobo. Te naczynia działają na nich niemal jak magnes :) Naprawę muszą je lubić.

Drzewo algarrobo jest agresywnie rozrastającą się rośliną, która przez swoją dominację na terenach Ameryki Południowej może stanowić zagrożenie dla pozostałych roślin. Dlatego korzystanie z niego, jako materiału na meble, naczynka, żywność i leki, pomaga przetrwać innym gatunkom.

W Andaluzji, na południu Hiszpanii, znajduje się malutka przybrzeżna miejscowość Algarrobo. Nazwa ta nawiązuje bezpośrednio do tego cudownego drzewa. Znajduje się ono nawet na herbie i fladze miasta. Zabawnie byłoby siorbać Yerba Mate z algarrobo w Algarrobo ;)

_ _ _ _ _